Nóta beathaisnéise

Ó Gealbháin, Aindréas (Aindréus) (c.1857-?): I nDoirín Ghriair, gar don tSnaidhm, i bparóiste Chill Chrócháin, contae Chiarraí, a rugadh é, timpeall na bliana 1857. Chónaigh sé ansin go dtí aois a dó dhéag, nuair a bhog sé go paróiste Chinn Mhara. Chónaigh sé i bparóiste an Teampaill Nua níos déanaí chomh maith. De réir scéil a d'inis sé do Thadhg Ó Murchadha atá i gCnuasach Bhéaloideas Éireann (iml. 402, 'Tigh Púcaí i gCúm Luiminne' (9/7/1937), 26-57), bhí Aindréas 'i n-aimsir ag Sasnach (Risteárd Duderson)' i gCom Luimnigh sa Teampall Nua thart ar chaoga bliain roimhe sin (c.1887). Ní bhfuair sé aon scolaíocht fhoirmeáilte riamh. B'fheirmeoir a athair, agus b'fheirmeoir é féin chomh maith. Bhí sé sa teach lena mhac pósta agus bean a mhic nuair a thug Tadhg Ó Murchadha cuairt air (9/7/1937). Rinne Tadhg Ó Murchadha cur síos air mar fhear 'ard mílítheach, crom bhéal liath air'. Bhí bean chéile Aindréis marbh ag an bpointe sin. Dar le Tadhg Ó Murchadha bhíodh Aindréas ag amhránaíocht ag feiseanna, agus d'fhaigheadh sé an chéad duais i gcónaí. Is cosúil gur ar an 15 Iúil 1937 a bhuail Tadhg Ó Murchadha leis den uair dheireanach. Bhí sé an-sean ag an tráth sin, thart ar 86 bliain d'aois. Bhí sé ina aonar i bhfeighil an tí agus na feirme. Sholáthraigh sé roinnt béaloidis do Thadhg Ó Murchadha, atá ar fáil i gCnuasach Bhéaloideas Éireann. Tá cuntais ag Ó Murchadha ina dhialann air (Cnuasach Bhéaloideas Éireann, iml. 425, 9/7/1937; 15/7/1937). Tá tagairt do thaifeadtaí Doegen sa chuntas dialainne ar an 9 Iúil 1937.

Foirm Eolais Phearsanta ('Personalbogen')