An bhéarthóg - Seán Mac an Déisigh


Taifeadadh: [Íoslódáil an comhad fuaime] [Íoslódáil comhad fuaime AIFF (den leagan glanta don ‘úsáideoir’)] [Íoslódáil comhad fuaime AIFF (den leagan cartlainne)]

Tras-scríbhinn

Is maith gur (éiríos) féin ar maidin
Cé a fuaigh thart ach (...) (mbéaróg),
(...) sciob siad (fé)(...),
(Thug ar fad í) go cuan Bhinn Éadain.
(D'fhágainn aifreann aige dhá héileamh)
Tharraing amach a sheanleabhar Ghaeilig
A bhfuil dá (hiarradh) agus dá shéanadh
Nach ndeachaigh (ár seanduine arís ina n-éanlaith)
Go Loch na Cróine m(...) ar éanlaith,
(...) is má tá sí in Éirinn.
(Dhá) (...) (na máthair ní rabh) (...) (éadaí),
Ní rabh sí anois le (aon bhliain déag ann)
Fuaigh sí go halt a chabhrú na n-éanlaith
Is léir ba mheasa is aici atá béaróg.
Nuair a fuaigh mé ansin ní bhfuair mé ann
Ach Préachán Acaill a (...).
"Pill abhaile," arsa Préachán Acaill, "agus lig mo scéalta.
Tá sé anois ag Marcas Ó hÉalaí
(Criostóir Jack in aigne an ) (...)léanaigh."
(...) a chuid cleachta agus (...) ag an tsaol seo,
(...) ná ag sagart ar féasta,
(Bean an tí chailleach ar casadh ár mbéaróg),
Bhéarfadh sí sinn ag (...) (bachall) agus an Bíobla
Nár leag sí a lámh is a gas ar bhéaróg,
'S mór an náire (...) léithe.
Ghluaiseas orm go haigeanta (fagharach),
Nocht a dlaoi i gclár m'éadain
Nó gur chaith tú isteach mé i gcúirt (...) na Néallach.
Fuaireas cábla (crábán) gléastaí,
Fuaigh sé ar fánaí, sé atá (glégeal),
D'fhan sé romham ar bhord na sléibhe.
(Torlach) (...) ba chóir duit féin
Is ní thiocfadh leis dul agus (...) scéal dom.
Ghearr sé bata agus bhuail dá héadan
Agus chaitheadh sé anall ar (fhleasc an) (...) ann,
Muise, más ag iarraidh ciste a tháinig tú 'un ' tsaoil seo,
Dhá mbeinn thall agus bhuailfinn (méar) ort,
Bhainfinn an tsúil, an tsrón nó an béal dhaot.
(Gaibhimsa pardún agus beidh mé séanta),
Ní thiocfaidh mé aríst (...) go géar liom.

Ghluaiseas orm amach fá Bhearna,
Léimte baolach, léimte (bálach),
(Ba bhreátha bheith a chodladh) ná bheith i láthair.
Chuir mé éadaí uilig (sa mháille),
Agus ar deireadh (bhí mé) (...).
Casadh fear a (...)lá dhom,
D'fhan sé agam go ndeachaigh sí thart
Le (orlach) mór na sráide,
(...) (na bhfaoistin) uirthi mar gharda,
Ach sé mo léan géar ní bheidh (...).
Ach mur' dtugann an urnaí bheannaithe(...) (craithe),
Thug mo bheansa féin na (bra)(...)
Ach ní thiocfadh sí (...) námhaid.
Chuaigh Bean Uí Eadhra ag (Bean Uí Shiúrdain),
Chuir sí sin go Béal an Átha í,
Ag an (mbruíon shalaigh) piocadh plú(...) in aice láimhe,
Ní bhfaighinn aon seilg gan (...)
Thug mé mo dhuine leis féin an lá sin
Go (mbeinn) (...) (a bhí sa) láthair.
Ní bhfaighinn aon seilg (...) (sáití),
Cloigeann (...) agus (aghaidh) in airde,
Thug mé mo (dhuine) leis féin an lá sin
Go mba í an (...) (a bhí sa) láthair,
Thug mé abhaile í is lig sí dhá éan déag amach sa ngarraí
Is nár dheas (...) i measc na bpáistí.

Aistriúchán

Translation in hand. Aistriúchán go Béarla idir lámha.

Tráchtaireacht

Nóta tráchtaireachta idir lámha.

Teideal i mBéarla: The crayfish (?)
Leagan digiteach foilsithe ag: Tionscadal Gréasáin Cheirníní Doegen, Acadamh Ríoga na hÉireann

Cur síos ar an Taifeadadh:
Cainteoir: Seán Mac an Déisigh as Co. Shligigh
Duine a rinne an taifeadadh: Karl Tempel
Eagraí agus riarthóir scéim na dtaifeadtaí: Acadamh Ríoga na hÉireann
I gcomhar le: Lautabteilung, Preußische Staatsbibliothek (anois Lautarchiv, Humboldt-Universität zu Berlin)
Taifeadta ar 11-09-1930 ag 12:00:00 in: Coláiste na hOllscoile, Gaillimh. Taifeadta ar 11-09-1930 ag 12:00:00 in: Coláiste na hOllscoile, Gaillimh.
Taifeadadh Cartlainne (Comhartha Aitheantais LA_1125g1, ó cheirnín seileaic i nGaillimh): 02:51 nóiméad ar fad. Taifeadadh Cartlainne (Comhartha Aitheantais LA_1125g1, ó cheirnín seileaic i nGaillimh): 02:51 nóiméad ar fad.
Taifeadadh Úsáideora (Comhartha Aitheantais LA_1125g1, ó cheirnín seileaic i nGaillimh): 02:48 nóiméad ar fad. Taifeadadh Úsáideora (Comhartha Aitheantais LA_1125g1, ó cheirnín seileaic i nGaillimh): 02:48 nóiméad ar fad.